Bankaplein 3

toon op de kaart
  • Status
    Rijksmonument
  • Architect
    Wesstra, H. jr.
  • Monument nr.
    475911
  • Bouwstijl
    Eclecticisme
  • Wijk
    Archipelbuurt
  • Bouwjaar
    1882
Registerblad 

Inleiding
Vrijstaand herenhuis uit 1882, gebouwd in opdracht van mr. R.J.G. Patijn door architect H. Wesstra jr. in eclectisch-renaissancistische bouwstijl. In 1947 werd onder meer de voorkant van de serre tegen de rechterzijgevel dichtgemetseld en voorzien van 6 vensters.

Omschrijving
Herenhuis op rechthoekige plattegrond, bestaande uit een begane grond en verdieping onder een afgeknot met shingles gedekt schilddak. Het dak is aan de voorzijde in het midden hoger opgetrokken, waarin een dakkapel met zijvoluten, zuilen, pilasters en gebogen fronton is geplaatst. Het dak bevat verder een dakkapel aan de linker- en rechterkant (aan de rechterkant met driehoekig fronton), en gemetselde schoorstenen. De gevels zijn van baksteen met een hardstenen plint en voorzien van gepleisterde banden, die op de begane grond aan de voorzijde dichter opelkaar geplaatst zijn en doorlopen over de deur- en vensteromlijstingen. De voorgevel is vijf vensterassen breed en wordt aan weerszijden afgesloten door geblokte pilasters. De middenas is als risaliet behandeld en bevat de (gemoderniseerde) hoofdingang. Naar deze deur leidt een hardstenen trapje. Boven de ingang is een balkon gesitueerd op zware gebeeldhouwde voluutconsoles. Begane grond en verdieping worden van elkaar gescheiden door een fries bestaande uit metopen met schilden en triglyfen, dat om het balkon is heengevoerd. De schuifvensters bezitten glas-in-lood bovenlichten. De voordeur en de vensters op de begane grond zijn voorzien van een geprofileerde omlijsting en maskersluitstenen, hardstenen consoles en rechthoekige panelen onder de vensterbanken; op de verdieping zijn de vensters omlijst door geblokte pilasters en driehoekige frontons en bezitten gepleisterde consoles alsmede rechthoekige panelen onder de vensterbanken. Het venster in het risaliet bezit een gebogen fronton. Het fries onder de kroonlijst heeft triglyfconsoles, afgewisseld door festoenen en schilden. De linker- en rechterzijgevel en de serre tegen de begane grond van de rechtergevel zijn in dezelfde trant behandeld als de voorgevel. Het linkervenster boven de serre is als blindnis uitgevoerd. De linkergevel verspringt naar achteren toe en bevat een zij-ingang, bestaande uit een paneeldeur met een smeedijzeren rooster. Deze gevel bezit tevens schuifvensters met T-kozijnen. De achtergevel is voorzien van vensters van uiteenlopende vormen. Het rechterdeel van de achtergevel springt naar voren. Hiertegen is een eenlaags aanbouw met achteringang gesitueerd. De tuin wordt van de straat gescheiden door een gietijzeren tuinhek op gemetselde voet.

Waardering
Herenhuis van architectuurhistorisch en cultuurhistorisch belang als representatief voorbeeld van rijke eclectisch-renaissancistische woonhuisarchitectuur. Hoofdvorm, detaillering en materiaal zijn goed bewaard. Een toegevoegde waarde vormt de beeldbepalende situering aan het Bankaplein.

uitbouw tegen rechter zijgevel