Zwaardstraat 14 en 16

derde Ambachtsschool (voormalige)

toon op de kaart
  • Status
    Rijksmonument
  • Architect
    Duiker, J. Wiebenga, J.G.
  • Monument nr.
    452750
  • Bouwstijl
    Nieuwe Zakelijkheid
  • Wijk
    Scheveningen
  • Bouwjaar
    1930-1931
Registerblad 

Inleiding.
Vrijgelegen voormalige Derde Ambachtsschool, ontworpen door J. Duiker in 1930-1931 op een complexe plattegrond naar de ideeen van het Nieuwe Zakelijkheid.

Omschrijving.
Technische school, voorheen de Derde Ambachtsschool, bestaande uit rechthoekige verspringende bouwmassa's van drie bouwlagen, deels onderkelderd, onder platte daken. Naar de ideeen van het Nieuwe Zakelijkheid wordt het concept van de gesloten gevelwand doorbroken en onstaat een geheel nieuwe architectuur met grote glasvlakken waar binnen- en buitenruimte elkaar doordringen. De in te vullen muurvlakken worden waar nodig gesloten uitgevoerd tot hoogten die functioneel bepaald zijn in relatie tot de activiteiten achter het gevelvlak.

Het draagskelet is van gewapend beton. De gevels bestaan ondermeer uit spouwmuren. Het buitenblad is ter plaatse gestort beton en het binnenblad is van drijfsteen. Het skelet en binnen- en buitenwanden zijn gestucadoord; de verschillende materialen, texturen en naden, worden d.m.v. deze stuclaag tot een doorgaande huid gemaakt. De plint rondom het gebouw is zwart en verspringt in hoogte. Overzichtelijkheid en practische ruimte indeling bepalen het interieur met centraal gesitueerd trappehuis en doorlopende gangen met aan weerszijden haaks daarop of evenwijdig daaraan gelegen klaslokalen. De toiletruimten zijn vrijwel bij elk lokaal geprojecteerd. De gardrobe en de rijwielstalling liggen centraal, welke vanuit de portiersloge te controleren zijn.

Het gebouw heeft 21 leslokalen; de lokaalafmetingen vormen de basis voor de maatmethodiek (een kolomafstand van 8x8 meter) van het ontwerp. De afmetingen zijn drieerlei: 8x8, 8x13 en 8x16 meter. Het betonnen skelet maakt plaatsing van grote glasvlakken mogelijk. De leslokalen en andere vertrekken ontvangen hun licht via circa 600 stalen ramen met horizontale roedeverdeling met smalle profielen en stalen puien met glas aan de gangzijden. De lichttoetreding in de hal kwam oorspronkelijk tot stand via grote vlakken glazen bouwstenen. Deze zijn inmiddels door stalen ramen vervangen.

Het schoolgebouw voldeed in zeer sterke mate aan de moderne opvattingen van opvoeding en welzijn uit die tijd, die sterk georienteerd waren op gezondheid en hygiene. Een open plattegrond met grote glasvlakken waar licht en lucht in ruime mate kunnen doordringen vertalen deze idealen in de architectuur.

Waardering.
Cultuurhistorisch van belang als schoolgebouw dat in haar opzet uiting geeft aan de moderne opvattingen over opvoeding en welzijn in de jaren dertig. Architectuurhistorisch van belang als representatief en zeldzaam voorbeeld van een schoolgebouw in de stijl van de Nieuwe Zakelijkheid.
 

Hoofdtrappehuis. Opname 7/5/1985
Opname is gemaakt in de loop van 2007/ 2008 voor de VOM-reeks
Opname is gemaakt in de loop van 2007/ 2008 voor de VOM-reeks
Opname is gemaakt in de loop van 2007/ 2008 voor de VOM-reeks
Opname is gemaakt in de loop van 2007/ 2008 voor de VOM-reeks
Opname is gemaakt in de loop van 2007/ 2008 voor de VOM-reeks
Opname is gemaakt in de loop van 2007/ 2008 voor de VOM-reeks
Opname is gemaakt in de loop van 2007/ 2008 voor de VOM-reeks
Opname is gemaakt in de loop van 2007/ 2008 voor de VOM-reeks