De Rhijenhof 14
De Rhijenhof
toon op de kaart- StatusGemeentelijk Monument
- WijkWateringse Veld
- Bouwjaar1594-1597
Inleiding.
Van oorsprong 16 eeuwse boerderij op L-vormige plattegrond, bestaande uit een hoofdhuis van een bouwlaag met kapverdieping en een achtergelegen voormalig stalgedeelte van een bouwlaag onder plat dak met zij schilden. Het stalgedeelte is in de 1e helft van de 20e eeuw aanmerkelijk ingekort, waarbij de oorspronkelijke functie is gewijzigd in een woonfunctie.
NB. Het op het perceel gelegen vrijstaande voormalige koetshuis en het d.m.v een pantry aan het hoofdhuis verbonden rechthoekige voormalige stalgebouw (thans opslag en garage) vallen niet onder de bescherming.
Omschrijving.
De oorsprong van de boerderij gaat terug tot de bouw van een buiten plaats in 1594-1597 in opdracht van Roeland van der Marel. In hoeverre de huidige structuur al tot de directe opzet heeft behoord of door latere vernieuwingen tot stand is gekomen, is niet duidelijk. Van de oorspronkelijke opzet is in ieder geval de opkamer bewaard gebleven. Deze kamer maakt onderdeel uit van het hoofdhuis op rechthoekige plattegrond aan de voorzijde, zes vensterassen breed, en bestaande uit een bouwlaag en zolderverdieping onder zadeldak. De opkamer en ondergelegen kelder bevinden zich in de rechter drie vensterassen. De kelder was oorspronkelijk uitgevoerd met kruisribgewelven. Delen van de gewelven zijn nog aanwezig. In later tijd is het grootste deel van de gewelven weggeslagen en vervangen door troggewelven. In de kelder zijn twee muurnisjes. De volksoverlevering vertelt dat in de 17e eeuw deze kelder dienst heeft gedaan als schuilkerk voor de roomskatholieke godsdienst. De opkamer heeft een moer- en kinderbintenplafond met onder de moerbalken zware houten stijlen voorzien van rijk bewerkte peerkraal sleutelstukken. Deze houtconstructie dateert uit de bouwtijd.
Mogelijk is het hoofdhuis later met drie vensterassen uitgebreid waarmee het de huidige rechthoekige plattegrond heeft gekregen. Het uiterlijk is sterk bepaald door een grootscheepse verbouwing in 1932. Van dat jaar dateren de huidige overstek langs de kap, de ingangspartij met luifel, de vormgeving van de vensters en raamkozijnen en de brede dakkapellen.
Van vrij recente datum zijn de vensters in de linker zijgevel, de bakstenen beklamping van de rechter zijgevel, de groen geglazuurde dakpannen en de jaartalankers. Deze muurankers in de voorgevel zijn op grond van oudere afbeeldingen weer teruggebracht.
Achter het hoofdhuis loopt het comple in L-vorm door met een bouwdeel dat in hoogte en met kap aansluit op het hoofdhuis en hierachter het iets lager gelegen voormalige stalgedeelte. Beide delen hebben veel van het oorspronkelijk karakter verloren door 20e eeuwse wijzigingen in kap, vensters en in het interieur.
Motivering.
Boerderij van architectuurhistorische waarde vanwege de 16e eeuwse oorsprong als buitenplaats waarvan nog delen bewaard zijn gebleven. De houtconstructie met peerkraalsleutelstukken heeft tevens zeldzaamheids waarde.