Veelgestelde vragen

Algemeen

Waar kan ik vinden of mijn pand een monument is?

U kunt hier zoeken op adres.

Wat zijn beeldbepalende of karakteristieke panden?

In de meeste bestemmingsplannen treft u de aanduiding ‘beeldbepalend’ of ‘karakteristiek’ aan. Dit betekent dat deze panden cultuurhistorische waarde hebben. Deze panden zijn geen monumenten, maar bij vergunningaanvragen wordt extra getoetst of de voorgestelde veranderingen passen bij de bestaande architectuur van het pand, het ensemble waar het deel van uitmaakt en de stedenbouwkundige situatie. Er wordt extra getoetst of de karakteristieke waarden (zoals kapvorm, vloer hoogtes etc.) van het pand behouden kunnen blijven.

Hoe kan mijn pand een monument worden?

Door middel van inventarisatie, onderzoek en selectie worden zowel rijks- als gemeentelijke monumenten aangewezen. De gemeente Den Haag heeft beleidskaders opgesteld op grond waarvan de lijst met gemeentelijke monumenten wordt aangevuld. Alleen panden en objecten die hierbinnen passen komen in beginsel in aanmerking voor aanwijzing. De kans op honorering van een eventueel formeel verzoek per brief heeft hierom weinig kans van slagen. Het rijk wijst geen monumenten meer aan op verzoek.

Zijn alle monumenten genummerd?

Alle rijksmonumenten hebben een eigen monumentennummer, zie monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/. Gemeentelijke monumenten dragen geen monumentnummer. Bij een vergunningsaanvraag wordt gevraagd om het monumentnummer. Bij een gemeentelijk monument kunt u hier ‘n.v.t.’ invullen, of bijvoorbeeld ‘0000’.

Kan ik een verzoek indienen om mijn pand uit het monumentenregister te laten halen?

Aan het aanwijzen van panden is zowel voor gemeentelijke- als rijksmonumenten een uitgebreid proces voorafgegaan. Het is niet vanzelfsprekend om vervolgens een goed onderbouwd besluit in te trekken. Een verzoek kan worden ingediend. Aanvragen kan maar als er geen steekhoudende argumenten zijn worden aangedragen dan is het niet zinvol

Ik wil graag een monumentenschildje, hoe kom ik hieraan?

Een klein schildje (oranje witte paperclip) kunt u aanvragen bij de ANWB. Voor een informatiebord kunt u een verzoek indienen bij monumentenzorg@denhaag.nl.

Waar kan ik de Monumentenverordening Den Haag bekijken?

U kunt de Monumentenverordening hier bekijken.

Waarom is mijn pand een rijksmonument?

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed wijst met alle administratieve handelingen namens de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap panden en objecten aan die zeer waardevol zijn en een hoge cultuurhistorische waarde (nationaal belang) hebben. Voor meer informatie over rijksmonumenten cultureelerfgoed.nl.

Wie wijst een gemeentelijk monument aan?

Het college van burgemeester en wethouders van Den Haag wijst panden en objecten aan die voor de gemeente zeer waardevol zijn met een zeer hoge cultuurhistorische waarde (lokaal belang).

Wat betekent het als mijn pand een monument is?

Als uw pand een monumentenstatus heeft, toetst de gemeente of er bij wijzigingen geen monumentale waarden aangetast worden. Die toetsing vindt plaats via het vergunningstraject. Dit betekent dat u bij wijzigingen aan binnen- of buitenkant een omgevingsvergunning met de activiteit ‘Handelen met gevolgen voor beschermde monumenten’ nodig heeft. Sommige wijzigingen zijn vergunningsvrij. Neem dus als u plannen heeft voor een verbouwing altijd eerst contact op met de afdeling Monumentenzorg & Welstand. Zeker voor ingrijpende wijzigingen wordt aanbevolen een (restauratie)architect bij uw plannen te betrekken.

Beschermd stadsgezicht

Ik woon in een beschermd stadsgezicht. Mag ik zonnepanelen plaatsen? En moet dat met vergunning?

Wij behandelen alleen vragen met betrekking tot beschermde monumenten. Voor vragen over wat er wel en niet mag, met of zonder vergunning binnen beschermde stadsgezichten, kunt u contact opnemen met de afdeling Vergunningen en Toezicht via telefoonnummer 070-3534340.

Mijn pand ligt in een beschermd stadgezicht, wat heeft dit voor gevolgen?

Hier kunt u zien of uw bezit in een beschermd stadsgezicht ligt. Als u wilt weten wat wel en niet mag binnen het beschermde stadsgezicht kunt u contact opnemen met de afdeling Vergunningen en Toezicht via telefoonnummer 070-3534340.

Verduurzamen van monumenten

Hoe kan ik mijn monument verduurzamen?

Inmiddels zijn er door de vele innovaties ook mogelijkheden om op monumenten en in beschermde stadsgezichten zonnepanelen te plaatsen. Op monumentenzorgdenhaag.nl/groene-menukaart vindt u hierover alle informatie. Hier vindt u ook informatie over andere manieren om een bijdrage aan de verduurzaming te leveren van monumenten.

Het plaatsen van zonnepanelen op platte daken van gemeentelijke monumenten is volgens de Erfgoedverordening Den Haag 2024 onder voorwaarden vergunningsvrij. Dit geldt ook voor het plaatsen van monumentenglas en vacuümglas in gemeentelijke monumenten met behoud van raamhout. Kijk voor nadere voorwaarden bij de Erfgoedverordening en/of neem contact op met Monumentenzorg & Welstand.

Onze monumentenadviseurs gaan graag met u in gesprek over het verduurzamen van uw monument. Stuur een mailtje voor een afspraak naar: monumentenzorg@denhaag.nl.

Is het plaatsen van zonnepanelen vergunningsvrij?

Het plaatsen van zonnepanelen op platte daken van gemeentelijke monumenten is volgens de Erfgoedverordening Den Haag 2024 onder voorwaarden vergunningsvrij. Het plaatsen van zonnepalen op een rijksmonument is nooit vergunningsvrij. In rijksbeschermde stadsgezichten is het plaatsen van zonnepanelen over het algemeen niet vergunningsvrij. Op de website omgevingsloket.nl vindt u alle informatie en kunt u inschatten of uw plannen vergunningsvrij kunnen worden uitgevoerd.

Bij de Zonnewijzer Den Haag vindt u meer informatie over het plaatsen van zonnepanelen.

Bestaat er een subsidie voor het verduurzamen van monumenten?

Voor het verduurzamen van gemeentelijke monumenten heeft de gemeente in 2024 een subsidieregeling opgesteld. Meer informatie vindt u hier. Let op er zijn ook andere regelingen die zouden kunnen gelden voor gemeentelijke monumenten. Kijk hiervoor bijvoorbeeld bij: ISDE: voor monumenteigenaren (rvo.nl).

Voor informatie over subsidies voor het verduurzamen van rijksmonumenten verwijzen we u naar de informatie van de Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed.

Onder het kopje Subsidies vindt u meer informatie.

Veranderen van monumenten

Ik wil gaan schilderen, kan dat zomaar?

Kleurverandering en groot onderhoud van monumenten en gebouwen in rijksbeschermde gezichten zijn vrijwel altijd vergunningplichtig. Het gewoon bijwerken van schilderwerk is onderhoud en daarmee vergunningsvrij. In het geval van ingrijpende kleurveranderingen is het beter contact op te nemen met de gemeente. Achteraf kan een wijziging als een exces worden gezien en wordt hierop gehandhaafd. Het ingrijpend reinigen van gevels van monumenten is altijd vergunningplichtig.

Kan ik zomaar een dakkapel of dakraam plaatsen?

Voor het plaatsen van een dakkapel of dakraam op een monument is altijd een vergunning nodig. Voor het wijzigen van panden in een beschermd stadsgezicht, die geen monument zijn, is overigens meestal ook een omgevingsvergunning nodig. Voor vooroverleg hieromtrent kunt u afdeling Vergunningen & Toezicht benaderen via telefoonnummer 070-3534340. U kunt altijd een vergunningscheck doen op omgevingsloket.nl.

Kan ik zo maar in een monument aan de binnenzijde gaan verbouwen of slopen?

Nee, bij een monument is vaak ook het interieur beschermd. Er zijn uitzonderingen waarbij alleen een onderdeel van het exterieur beschermd is. Dit noemen wij een vanwege bescherming. Neem voor vragen contact op met de afdeling Monumentenzorg en Welstand monumentenzorg@denhaag.nl.

Subsidies

Welke subsidiemogelijkheden zijn er voor rijksmonumenten?

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed beschikt over verschillende subsidies, zoals die voor het in standhouden van rijksmonumenten, zie cultureelerfgoed.nl . Ook de Provincie Zuid-Holland kent subsidiemogelijkheden, zie Rijksmonumenten restauratie en herbestemming, subsidie - Provincie Zuid-Holland (zuid-holland.nl). Op de website van monumenten.nl vindt u een goed overzicht van alle subsidies.

Is er ook een instantie op financieel gebied voor monumenten?

Het Nationaal Restauratiefonds (NRF) is de specialist op het gebied van financieringen voor monumenten. Zo kennen zij een duurzaamheidslening voor monumenten en zijn zij een belangrijke vraagbaak op het gebied van laagrentende leningen, zie restauratiefonds.nl

Welke subsidiemogelijkheden zijn er bij de gemeente voor onderhoud van monumenten?

De gemeentelijke subsidieregeling voor monumenten richt zich alleen op eigenaren van religieus erfgoed. Voor gemeentelijke monumenten zijn er behalve laagrentende leningen bij het Restauratiefonds helaas geen subsidies mogelijk. Dat geldt ook voor beeldbepalende panden in door het rijk aangewezen beschermde stadgezichten. Voor het verduurzamen van panden, en daarmee ook monumenten, zijn er wel subsidiemogelijkheden, zie denhaag.nl/nl/in-de-stad/wonen-en-bouwen/hou-van-je-huis/acties-en-subsidies-duurzaam-wonen.htm. Voor gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden bestaan er financiële regelingen vanuit de provincie, zie hiervoor cultuurfonds.nl/cultuurfonds-voor-monumenten. Er bestaat ook een gemeentelijke regeling voor het verduurzamen van gemeentelijke monumenten. Meer info vindt u hier, kijk vooral ook onder het kopje Verduurzamen van Monumenten.

Andere vragen?

Staat uw vraag er niet bij, neem dan contact op met monumentenzorg@denhaag.nl / tel.nr. (070) 353 4800.