Elandstraat 200 / Waldeck Pyrmontkade 115 - 116

Hogere Burger School

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Architect
    Gemeente Werken 's-Gravenhage Schadee, A.
  • Bouwstijl
    Neo-Renaissance
  • Wijk
    Zeeheldenkwartier
  • Bouwjaar
    1907
Registerblad 

Inleiding.
Voormalige Hogere Burger School, gebouwd in 1907 in rijke neo-renaissan ce stijl. Het complex bestaat uit de volgende onderdelen: schoolgebouw langs de Waldeck Pyrmontkade, gymlokaal langs de Waldeck Pyrmontkade, conciërgewoning langs de Elandstraat, rijwielbergplaats op het binnen terrein, ijzeren hekwerk langs de rooilijn

Omschrijving.
Het in neo-renaissance opgetrokken schoolcomplex wordt gekenmerkt door een rijk gedetailleerde architectuur, waarbij de bakstenen muren voorzien zijn van natuurstenen banden en talrijke gebeeldhouwde sierdelen. Schilderachtige trapgevels en dakkapellen met voluten, rolwerk en frontons verlevendigen het geheel.

Het onderkelderde schoolgebouw van drie bouwlagen onder met leien gedekte zadeldaken bezit een langgerekte rechthoekige plattegrond en twee korte zijvleugels loodrecht op de achtergevel. Rechts van het schoolgebouw is het gymlokaal op rechthoekige plattegrond van een bouwlaag onder met leien gedekt zadeldak. Langs de Elandstraat bevindt zich op het terrein de vrijstaande conciërgewoning van twee bouwlagen onder kap. Tussen conciërgewoning en schoolgebouw is de rijwielberg plaats. Er zijn twee binnenplaatsen. Een op de hoek Waldeck Pyrmontkade Elandstraat en één achter het schoolgebouw tussen beide zijvleugels.

De indeling van het schoolgebouw bestaat uit hoge doorlopende gangen langs de achtergevels met hierop uitkomend de langs de voorzijde gesitueerde klaslokalen. De zolder is een ongedeelde over alle vleugels doorlopende ruimte in de zeer forse en hoge houten kap.

Het interieur is opvallend gaaf bewaard gebleven. In de gangen, vestibule en trappehuis tegellambrizeringen van hoge kwaliteit in pasteltinten. De oorspronkelijke paneeldeuren, geprofileerde deuromlijstingen en raam- en deurbeslag zijn merendeels bewaard gebleven.
In de linkertravee van de voorgevel en in de linker zijgevel zijn de twee hoofdingangen die toegang geven tot de vestibule. In de doorgangen tochtportalen van hout in zogenaamde "meubelmakers neo-renaissance" met glas-in-lood. In de vestibule een viertal vrijstaande, bewerkte kolommen en plafond met sobere stucdecoraties. Het schuin achter de vestibule gelegen hoofdtrappehuis is monumentaal van opzet: rond een vide gebouwde hardstenen trap en smeedijzeren hekwerk waarin Art Nouveau motieven zijn verwerkt. Het plafond van het trappehuis heeft sobere stucdecoraties.
In de rechter zijvleugel is een tweede trappehuis met houten trap voorzien van geprofileerde trapbalusters. Typisch is hier dat er in feite sprake is van twee balustraden op elkaar, mogelijk bedoeld om springen of glijden over de balustrade te voorkomen.

Zeldzaam is de geheel oorspronkelijke inrichting van de twee klaslokalen aan beide uiteinden op de verdieping. Deze zijn ingericht als kleine collegezalen in een halfronde opstelling met omhooglopende houten vloer. De oude banken met gietijzeren onderstellen, houten geprofileerde kasten en lessenaars zijn nog aanwezig.

De vrij gesitueerde gymzaal heeft een ongedeelde zaal met hoge ziende kap. De kapconstructie is rijk bewerkt met neo-gotische detaillering.

Motivering.
Schoolcomplex van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van rijk gedetailleerde architectuur in late neo-renaissance stijl, typologisch waardevol als goed bewaard voorbeeld van schoolarchitectuur uit het begin van de 20e eeuw. Een toegevoegde waarde is de belangrijke stede bouwkundige situering op de hoek van de Elandstraat en de Waldeck Pyrmontkade.