Meer en Boslaan 112 en 114

thermohaus type "Holland"

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Bouwstijl
    Traditionele houtbouw
  • Wijk
    Kijkduin en Ockenburgh
  • Bouwjaar
    1948
Registerblad 

Cluster van negen vrijstaande houten eengezinswoningen, gebouwd in 1948 als montagewoningbouw met houtskeletbouw afkomstig uit Oostenrijk.

De negen woningen op nagenoeg vierkante plattegrond bestaan uit een parterre met kapverdieping op een betonnen fundering en een onderplint van baksteen. Het geheel wordt afgedekt door een zadeldak met rode pannen. De rabatdelen op de gevels zijn op de parterre verticaal en op de verdieping horizontaal aangebracht. De negen eengezinswoningen hadden oorspronkelijk elk een stenen bergplaats. Bij Scheveningselaan 159, 161, 165 en 167 zijn deze bergplaatsen echter verbouwd of verwijderd. De woningen Scheveningselaan 159 en 161 zijn later fors uitgebouwd en Scheveningselaan 157 en 165 bezitten een later aangebrachte kleinere uitbouw. De overige woningen hebben nog de oorspronkelijke afmetingen. Dit cluster is tegelijkertijd gebouwd met een cluster van drie woningen, eveneens in Meer en Bos aan de Katwijkselaan 63/65 en Zandvoortselaan 140.

In het naoorlogse Nederland was een groot tekort aan bouwmateriaal. Daarom werden in 1946 door het ministerie van Wederopbouw en Volkshuisvesting woningen besteld bij de Oostenrijkse firma Thermobau GmbH te Wenen. Deze woningen werden deels in natura betaald (groenten, vismeel, aardappels), omdat er in Oostenrijk een groot voedseltekort bestond. De montagewoningen werden ontworpen en geprefabriceerd door de Weense firma en vervolgens geïmporteerd door de Haagse N.V. Nederlandse Thermobouw. De woningen werden door lokale aannemers opgebouwd, waarbij de aannemers zorg droegen voor de fundering, riolering, schoorsteen, dakpannen, vensterglas en sanitair.

In totaal zijn er 800 ‘Oostenrijkse woningen’ gebouwd tussen 1946 en 1948, verspreid door heel Nederland. De Oostenrijkse woningen konden in enkele dagen gebouwd worden. De huizen kennen een logische indeling en waren in die tijd erg energiezuinig. Dit is te danken aan de isolatiemethode, waarbij metaalfolie in de buitenwandelementen en de verdiepingsruimte aangebracht werd. Hierdoor zijn de woningen ook wel bekend onder de naam “Thermohuizen”.

Het cluster Oostenrijkse prefab houten woningen heeft cultuurhistorische waarde als representatief en vroeg voorbeeld van de ontwikkelingen in de naoorlogse woningbouw en uiting gevend aan de periode van materiaalschaarste, waarin montagebouw uit houtrijke landen als Oostenrijk via het Rijk beschikbaar werd gesteld. Tevens van stedenbouwkundige waarde als een gaaf ensemble aan de rand van de duinen in de wijk Meer en Bos.

NB. Het betreft een “vanwege-bescherming” waarbij de te beschermen monumentale waarde beperkt is tot het exterieur.