Inleiding.
Toonzaal uit 1902-1903 in overgangsarchitectuur met gebruik van eclectische vormen gebouwd in opdracht van een fietsenhandelaar door de architect Z. Hoek. Het pand is opgenomen in de straatwand met aaneengesloten bebouwing.

Omschrijving.
Pand op rechthoekige plattegrond bestaande uit drie bouwlagen onder kap. De toonzaal bestond van oorsprong uit een ongedeelde ruimte met gaanderijen over twee verdiepingen. De voorgevel is opgebouwd uit ijzer en glas. Door de toepassing van een glasgevel en ijzeren draagconstructie wordt hier gebroken met de conventionele opvattingen over gevelarchitectuur. De glazen façade heeft een grote rondboog over twee verdiepingen, waarin balustervormige houten ondersteuningen en ijzeren horizontale puibalken. Boven de grote rondboog is een reeks van smalle, getoogde vensters over de gehele gevelbreedte. Opvallend is het schuin geplaatste fries van de kroonlijst. Voor het uiterlijk is gebruik gemaakt van de classicistische vormentaal met figuratieve schilderingen in de frontonvormige gevelbekroning betrekking hebbend op het fietsenmakersvak en "schilderingen" in het onderliggende fries met klassiek-Griekse figuren. De smalle eindpenanten van de gevel eindigen als consoles met een mannenkop. Op de begane grond is de entree verdiept gelegen, met aan weerszijde van het portiek etalagekasten met bewerkte ijzeren zuiltjes op hardstenen basement. De houten deur in het portiek met bovenlicht is uit de bouwtijd.

Waardering.
Pand van architectuurhistorische en typologische waarde als zeldzaam voorbeeld van een voormalige toonzaal met een façade opgebouwd uit glas en ijzer. Detaillering en materiaalgebruik van de façade zijn gaaf. Tevens van belang binnen de ontwikkeling van het oeuvre van de architect Z. Hoek.

 

Architect Z. Hoek van architectenbureau Hoek en Wouters ontwierp in 1902 een glasgevel van drie lagen hoog voor fietsenhandelaar Nieukerke die ongetwijfeld is geïnspireerd op de gevel van Beekman aan de Denneweg 56. Binnen was de ruimte vergelijkbaar, met galerijen over twee verdiepingen. De gevel heeft een hoge rondboog met houten kolommen (en geen ijzeren zoals bij Beekman) waarboven zich een reeks kleine vensters bevindt. Wel zijn op de begane grond ijzeren zuiltjes verwerkt in de etalagekasten aan weerszijden van het diepe portiek. De architectuur is minder modern dan de art nouveau van de toonzaal van Beekman. Er is gebruik gemaakt van de classicistische vormentaal in het fries en in het fronton. Het fronton toont een werkplaats waar de fietsenmaker met zijn twee hulpjes druk bezig is. Het fries bevat een schildering achter glas met een peloton wielrenners. De schildering is gemaakt door een straatgenoot, de firma J.M. Kippel & Zoon, een huis- en decoratieschildersbedrijf aan het Noordeinde 128. Het schilderen achter glas is een techniek waarbij direct op het glas wordt geschilderd. Als de schildering klaar is wordt het omgedraaid zodat je de afbeelding door het glas heen bekijkt. Hoek zou verder geen moderne glasgevels meer ontwerpen. Het architectenbureau maakte vooral naam met ontwerpen voor traditionele villa’s.