Noordeinde 43

Mercurius

toon op de kaart
  • Status
    Rijksmonument
  • Architect
    Hoek, Z. Wouters, J.Th.
  • Monument nr.
    459757
  • Bouwstijl
    Art Nouveau
  • Wijk
    Centrum
  • Bouwjaar
    1901-1902
Registerblad 

Inleiding.
Kantoorgebouw Mercurius uit 1901-1902 op rechthoekige plattegrond gebouwd in opdracht van de "Maatschappij tot Exploitatie van het gebouw Mercurius". Het ontwerp in Art Nouveau is van Z. Hoek en J.Th. Wouters. De voorgevel is opgenomen in de straatwand met aaneengesloten bebouwing. In 1984-1985 is door de architect Th. J. Drenth het voormalige kantoorpand gerestaureerd waarbij de verdiepingen zijn verbouwd tot 28 wooneenheden.

Het kantoorpand Mercurius telt vier bouwlagen; aan de voorzijde gedekt door een afgeknot zadeldak met de nok evenwijdig aan de rooilijn, daarachter een plat dak. Het is het eerste specifiek als kantoor- en magazijncomplex ontworpen bouwwerk in Den Haag. Het heeft een ijzeren skeletconstructie, waardoor de hoge ruimten met grote glasvlakken op de parterre gerealiseerd konden worden. De ijzerconstructie is volgens het systeem Monier voorzien van een cementbekleding. De voorgevel, uitgevoerd in Art Nouveau, is opgetrokken in gele verblendsteen en wordt verlevendigd door de toepassing van natuurstenen sierdelen. De middenpartij met topgevel die op de eerste en tweede verdieping in een driezijdige erker uitkraagt, benadrukt de symmetrische opzet van de gevel. De erker wordt beëindigd door een gemetselde open balustrade waarachter een balkon is gelegen. De middenpartij wordt ter hoogte van de tweede verdieping geflankeerd door twee loggia's. In de gevel is een grote verscheidenheid aan venstertypen toegepast. Op de begane grond zijn de glasvlakken in ijzer gevat, de verdiepingen hebben houten kozijnen. De oorspronkelijke ingangspartij die terugliggend is geplaatst, bezit naast Art Nouveau-elementen ook motieven in de neo-barokstijl. Deze voorheen vanuit de buitenruimte ontsloten entree werd in 1910 door de classicistisch vormgegeven ingangspartij naar het ontwerp van W. B. van Liefland aan de voorzijde afgesloten. Waardering.

Het kantoorpand Mercurius is cultuurhistorisch en typologisch van belang vanwege de innovatieve waarde als een van de eerste kantoorpanden in Nederland met ijzeren skeletconstructie. Architectuurhistorisch is het van belang als waardevol voorbeeld van Art Nouveau; hoofdvorm, detaillering en het materiaalgebruik zijn gaaf.
 

meer weten 
Mercurius is het eerste kantoorgebouw in Den Haag. Opdrachtgever A. Oppenheim en Mr. D. van Houten.