Van oorsprong zeventiende-eeuws pand op rechthoekige plattegrond, bestaande uit drie bouwlagen onder een kapverdieping. De twee traveeën brede, witgeverfde achttiende-eeuwse voorgevel wordt beëindigd met een geprofileerde kroonlijst.
De Vlamingstraat is al sinds de late middeleeuwen een straat waar bedrijvigheid en handel waren geconcentreerd. Rond 1850 doet het winkelconcept zoals wij dat nu kennen haar intrede en worden veel woonhuis- en bedrijfspuien in de bestaande bebouwing vervangen door winkelpuien. De voortschrijdende cityvorming van de binnenstad en daarmee het alsmaar belangrijker worden van de winkelfunctie voor de Vlamingstraat zorgt ervoor dat vanaf 1875 een groot aantal van de oude panden wordt vervangen. De nieuwe winkel-woonpanden zijn vaak breder en laten de rijke schakering zien van de snel opvolgende architectuurstijlen vanaf 1875 tot aan het Interbellum. Het pand Vlamingstraat 41 is een goede representant van de nog bewaard gebleven oudere bebouwing van voor 1875.
De exacte ouderdom van het pand is niet bekend maar is van ten minste zeventiende-eeuwse oorsprong. In de samengestelde balklaag van de eerste verdieping overspant de onderslagbalk of moerbalk het huis in zijn langste richting, namelijk van de voor- naar de achtergevel. Haaks hierop liggen dwarsbalken (kinderbinten). Het ter rechterzijde gelegen buurpand heeft een soortgelijke balklaag. Dit is een aanwijzing dat beide huizen oorspronkelijk deel uitmaakten van één tweelaags zestiende - of zeventiende-eeuws breed huis, zoals op oude kaarten is weergegeven. Uit de oudste bouwfase is naast de genoemde balklaag nog een spiltrap aanwezig tussen de eerste en tweede verdieping. De voorgevel is een achttiende-eeuwse lijstgevel van drie bouwlagen in schoonmetselwerk van handvormbaksteen, verdeeld in twee vensterassen. De witte beschildering behoort niet tot de oorspronkelijke opzet. In de hoeken van de gevel zijn hoekverbanden met klezoortjes herkenbaar. Boven de vensters bevinden zich eenvoudige rollagen. Op de eerste verdieping bevinden zich twee vensters, waarvan de kozijnen nog uit de achttiende eeuw dateren. De ramen stammen uit het midden van de negentiende eeuw maar bezaten aanvankelijk een zesruitsverdeling met brede middenroeden. De beide vensters op de tweede verdieping bestaan uit achttiende-eeuwse kozijnen met midden negentiende-eeuwse vierruitsramen. De winkelpui op de begane grond bestaat uit een omlijsting uit 1955 met een meer recente invulling. Uit de achttiende eeuw stamt ook nog de kapconstructie. Deze vangt al aan op de tweede verdieping en heeft een voor een dwarshuis kenmerkende opzet met een muurstijl tegen de voorgevel en spantbeen aan de achterzijde. De vloerbalken van de zoldervloer rusten op dit spant.
Het pand is van cultuurhistorische, bouwhistorische en architectuurhistorische waarde vanwege de in oorsprong zeventiende-eeuwse opzet en het goed afleesbare transformatieproces dat volgde. De opzet van het pand is kenmerkend voor de binnenstad en illustreert de groei van het oudste deel van de stad. Van toegevoegde waarde zijn onder andere de oude houten vloer- en kapconstructies en de nog aanwezige spiltrap. Het pand heeft cultuurhistorische waarde omdat het een goede representant is van de nog bewaard gebleven oudere bebouwing van voor 1875. Deze oudere bebouwing geeft de Vlamingstraat in belangrijke mate haar historische identiteit.
NB. De bescherming is beperkt tot het voorhuis aan de Vlamingstraat. Alle niet nader genoemde bouwdelen vallen buiten de bescherming van het gemeentelijk monument.
Omvang bescherming: voorhuis
Datum wijziging: 19 september 2023
Toelichting op de aanpassingen in het registerblad
Tussen 2011 en 2015 is van een groot aantal winkelpanden in de hoofdwinkelstraten in de Haagse binnenstad de voorgevel aangewezen als gemeentelijk monument. In deze selectie is ook Vlamingstraat 41 opgenomen. Als gevolg van de motivatie achter deze selectie - behoud van de historische identiteit van de winkelstraten in de binnenstad - ligt de nadruk van de beschrijving van het pand op de voorgevel en de datering daarvan. In de nu voorliggende selectie is naast een aantal nieuwe monumenten voorgesteld om van een aantal van deze eerder aangewezen panden het gehele object aan te wijzen als gemeentelijk monument.
Wijzigingen in het registerblad:
De beschrijving van de voorgevel is gehandhaafd. Uit onderzoek blijkt dat Vlamingstraat 39 en 41 oorspronkelijk als één ontwikkeling zijn gebouwd. De aanvullingen betreffen vooral nadere waardering van deze ontwikkeling en de bouwkundige opzet van het casco van het pand.
