Willemstraat 60

pastorie van de kerk van de H. Jacobus de Meerdere

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Architect
    Cuypers, P.J.H.
  • Bouwstijl
    Neo-Renaissance
  • Wijk
    Centrum
  • Bouwjaar
    1877-1878
Registerblad 

Pastorie van de kerk van de H. Jacobus de Meerdere, gebouwd in 1877-1878 naar ontwerp van P.J.H. Cuypers. Schuin voor het koor van de kerk gelegen, bakstenen gebouw in zowel op de gotiek als de renaissance geïnspireerde vormen bestaande uit een vleugel met twee verdiepingen en met leien gedekt zadeldak dwars op de as van de Willemstraat en haaks hierop aan de straat een vleugel met één verdieping en afgewolfd zadeldak. De gevels hebben hardstenen waterlijsten, bakstenen friezen en vensters met schuif- en draairamen, waarboven ontlastingsbogen met metselmozaïek. De hoge dwarsvleugel heeft aan de Willemstraat een puntgevel versierd met klimmende, slanke spitsboognissen; de rechter vensteras van de voorgevel is als risaliet behandeld en draagt een dergelijke, kleinere puntgevel. De authentieke panelendeur is gevat in een portiek waarboven een bovenlicht met drie rondboogvensters. Boven het lage middendeel van de voorgevel drie dakkapellen met spitsen; voorts bezit de gevel sierankers.
De vijf vensterassen brede zijgevel aan de tuinzijde is, evenals de achtergevel, eenvoudiger behandeld.
Inwendig is het gebouw vrijwel geheel bewaard gebleven in de oorspronkelijke toestand. Gang met polychrome tegelvloer en balkenplafond, trappenhuis, op de parterre kamers-en-suite met door panelen versierde suitedeuren, balkenplafonds, kasten met kanteelversiering, zwart-marmeren schoorsteenmantels. Keuken met tegelschouw naar 17de eeuws voorbeeld. Op de eerste verdieping o.a. aan de straatzijde de v.m. bisschopskamer.

Het pand bezit kunsthistorische waarde als voorbeeld van architectuur van
P.J.H. Cuypers, die bij voorkeur voor kerken zich op de gotiek inspireerde en voor gebouwen met een profane of slechts ten dele kerkelijke functie renaissancevormen toepaste.
Typologisch is het pand van belang als gaaf bewaard voorbeeld van een door Cuypers gebouwde pastorie voor een belangrijke stadskerk. Met de er achter gebouwde neogotische kerk en de fraaie tuin opzij vormt de pastorie een stedebouwkundige eenheid. Aan dit gegeven ontleent het pand een toegevoegde monumentwaarde.