Wassenaarseweg 38 en 40

voormalig hoofdkantoor Nederlandsch Indische Spoorweg Maatschappij

toon op de kaart
  • Status
    Rijksmonument
  • Architect
    Ouendag, B.J.
  • Monument nr.
    452728
  • Bouwstijl
    Um 1800-bewegung
  • Wijk
    Benoordenhout
  • Bouwjaar
    1915
Registerblad 

Inleiding.
Vrijstaand kantoorgebouw op rechthoekige plattegrond met uitbouwen aan de linker zijgevel en de achterzijde, gebouwd in 1913-1915 naar ontwerp van B.J. Ouendag als hoofdkantoor van de Nederlandsch Indische Spoorweg Maatschappij, sinds l972 in gebruik als Ambassade van Zuid-Afrika. De bouwstijl is tradionalistisch, beinvloed door de "Um Achtzehnhundert Bewegung".

Omschrijving.
Het kantoorgebouw bestaat uit een souterrain, beletage en verdieping en draagt een hoog, omlopend schilddak dat met pannen is gedekt. De breedte beslaat zes en de diepte elf vensterassen.

Het gebouw is opgetrokken in baksteen met natuurstenen banden. De krachtig geprofileerde, houten kroonlijst wordt gedragen door gesneden consoles. De voorgevel wordt gemarkeerd door een middenrisaliet van drie vensterassen, waarboven het schilddak naar voren springt. In het dakvlak boven de risaliet is een brede, houten dakkapel met fronton.
Het dakvlak wordt bekroond door een vierkant topkoepeltje met bolvormige afdekking. De dakkapellen in de zijvlakken aan de voorzijde zijn in stijl bijgemaakt in 1939. De gevels worden verticaal geleed door pilasterachtige muurdammen; de zijgevels bezitten risalerende hoekpartijen. Boven de met een gebeeldhouwd opzetstuk bekroonde ingangspartij in de voorgevel is een driedelig bovenlicht en een driezijdig natuurstenen balkon op zigzagvormig uitgekraagde consoles. De vensters in de middelste as en in de terugliggende muurvlakken zijn driedelig en hebben natuurstenen dorpels en lateien. Zowel het metselwerk als de sculpturale onderdelen vertonen een zorgvuldige materiaalbehandeling en detaillering.

De uitbouwen aan de achterzijde omvatten van links naar rechts een traptoren met tentdak en buitentrap aan de zijde van de Oostduinlaan, een uitbouw tegen de beletage met driezijdige sluiting, een rechthoekige uitbouw ter hoogte van anderhalve bouwlaag en op de rechter hoek een personeelswoning, bestaande uit parterre met mansardedak. De ten opzichte van de voorgevel terugspringende vleugel aan de linkerzijde van het gebouw heeft evenals dit een souterrain, twee bouwlagen en een schilddak. Het gebouw wordt omgeven door een ijzeren hekwerk met gemetselde voet en hekpijlers. Deze terreinafscheiding is in l987 in dezelfde stijl verhoogd.

Waardering.
Kantoorgebouw van architectuurhistorisch belang als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van de traditionalistische, door de "Um Achtzehnhundert Bewegung" beinvloede, conservatieve bouwstijl uit het tweede decennium van de twintigste eeuw. Typologisch is het van betekenis als vroeg voorbeeld van kantoorarchitectuur, dat in zijn vormgeving aansluit bij het karakter van het als woonwijk bedoelde stadsdeel. Een toegevoegde waarde ontleent het gebouw aan de opvallende stedebouwkundige situering op de hoek van de Wassenaarseweg en de Oostduinlaan.
 

Opname is gemaakt in de loop van 2007/ 2008 voor de VOM-reeks