Dwarskade 16
toon op de kaart- StatusGemeentelijk Monument
- WijkLeidschenveen en Ypenburg
- Bouwjaarca. 1900
Op eigen erf in de Lage Broekpolder gelegen vrijstaande arbeiderswoning uit het einde van de negentiende eeuw.
Het gebied van de Lage Broekpolder is in de loop van de negentiende eeuw drooggemalen en geschikt gemaakt voor landbouw en veeteelt. Via een efficiënte verkaveling van sloten en tochten kon het water uit de polders worden afgevoerd en kwam het voor de polders gebruikelijke rechthoekige verkavelingspatroon tot stand. In dit veenweidegebied hebben veeteelt en zuivelproductie altijd een belangrijke rol gespeeld. Langs dijken als de Dwarskade, die tevens als verkeerswegen functioneerden en de poldergebieden van elkaar scheidden werden de arbeiderswoningen en boerenhoeven gebouwd. Dwarskade 14 is één van dergelijke arbeiders- of bouwmanswoningen. Het in baksteen opgetrokken pand op rechthoekige plattegrond bestaat uit één bouwlaag onder een met gesmoorde Hollandse pannen gedekte mansardekap. De voorgevel, evenwijdig aan de Dwarskade telt drie vensterassen. Boven de houten schuifvensters (zes-ruiters) zijn de strekken van eenvoudige decoraties voorzien door middel van natuurstenen sluitstenen. In de gevels zijn gietijzeren rozetankers opgenomen. Over de volle breedte van de achtergevel is een extra eenlaags zijbeuk aangebouwd onder een lessenaarsdak. De ingang van het pand bevindt zich in de rechter zijgevel via een later aangebracht houten portaaltje.
Het pand is van cultuurhistorische waarde als de enige goed bewaard gebleven arbeiders- of bouwmanswoning langs de Dwarskade en vanwege de herinnering aan het agrarisch verleden van dit poldergebied. Stedenbouwkundige waarde ontleent het pand aan de fraaie ligging aan één van de oude bebouwingslinten in de polder.