Louis Couperusplein 15 t/m 30

Voormalig hoofdkantoor van de Billiton Maatschappij

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Architect
    Brandes, J.J.
  • Bouwstijl
    Nieuwe Haagse School
  • Bouwjaar
    1938
Registerblad 

Voormalig hoofdkantoor van de Billiton Maatschappij, ontworpen in 1938 door J.J. Brandes, aangepast in 1953- 1955 door H.A. Sangster.

De NV Billiton Maatschappij (1860-1985) richtte zich op de winning van grondstoffen op het eiland Billiton (Nederlands-Indië), waaronder tin en bauxiet. In 1938-1941 werd dit kantoorgebouw gebouwd, naar ontwerp van Co Brandes (1884-1955) in de voor zijn oeuvre kenmerkende stijl van de Nieuwe Haagsche School. H.A. Sangster (geb. Semarang, 1892‐1972) heeft het bestaande ontwerp voor het kantoor aangepast en vergroot. Het pand bestaat uit een bouwblok van vijf verdiepingen op en langgerekte plattegrond. Kenmerkend zijn de gevels van rode baksteen met diepliggende voegen en de horizontale accenten van de betonnen dorpels. De lange gevelwanden hebben een grote mate van levendigheid dankzij de verspringende rooilijn. Een imposante ronde trap met aluminium leuningen is gesitueerd achter in het middelste bouwdeel. Het kantoorpand bevat een trappenhuis met glas in loodramen van Willem Bogtman (1882-1955). Ze illustreren het eiland Billiton en de diverse werkzaamheden van de Billiton Maatschappijen en haar lokale arbeiders. Hoewel Indonesië al onafhankelijk was, werd nog steeds een traditioneel beeld gegeven van de Indonesische werklieden onder toezicht van westerse opzieners. Het ronde daklicht verbeeldt het eiland Billiton (Poelo Blitong) van bovenaf gezien, als een landkaart. Dit glas in loodraam werd door het personeel aangeboden als geschenk in 1955. In de jaren 50 werd het aangrenzende pand met braakliggend perceel aangekocht en eveneens bebouwd naar ontwerp van Sangster (opgeleverd in 1955). Dit deel valt buiten de bescherming. In 2005 is het complex getransformeerd tot woongebouw met luxeappartementen.

Voorbeeld van Nieuwe Haagse School architectuur met een bewonersgeschiedenis die exemplarisch is voor de Haagse filialen van cultuurmaatschappijen uit Nederlands‐Indië. Het glas in loodraam in het trappenhuis refereert aan het werkterrein in Nederlands‐Indië en vertegenwoordigt postkoloniale ontwikkelingen.