Kerkplein 1-3: De Nederlanden van 1845

Het ontwerp voor het hoofdkantoor van de Assurantiemaatschappij Tegen Brandschade De Nederlanden van 1845 was het eerste van architect H.P. Berlage (1856-1934) dat in Den Haag werd uitgevoerd. Het monumentale pand uit 1895, gelegen tegenover de Grote Kerk, werd gebouwd in opdracht van C.M. Henny (1817-1906). Net als veel andere bedrijven liet ook De Nederlanden van 1845 door middel van haar geveldecoratie zien, dat zij zowel in Nederland als overzee voor de consument een betrouwbare partner was. De gevelornamenten tonen zestien schilden met de namen en wapens van de landen en plaatsen waarmee zaken werden gedaan. Rechts naast de hoofdingang is het wapen van Batavia met daarboven ‘O. Indië’. De glas-in-loodramen van de vergaderzaal, vervaardigd door glasatelier ’t Prinsenhof uit Delft, verbeelden de wapens van de Nederlandse provinciën en dat van Batavia.

Venestraat: diverse locaties

De Haagse middenstand wist goed raad met de voortdurende stroom van verlofgangers en repatrianten uit Nederlands-Indië. Door de verbetering van druktechnieken en de massaproductie van kranten en tijdschriften, was het mogelijk geworden om dit publiek met advertenties te bereiken. De kranten stonden dan ook bol van de aanbiedingen, speciaal gericht op Indiëgangers, van hutkoffers tot goedkope meubelopslag. Men bood zelfs cursussen aan pasgehuwde dames ter voorbereiding op hun nieuwe leven in de kolonie.

De grote waren- en modehuizen zagen eveneens in de verlofganger een potentiële klant. Zij boden tropenkleding aan, zoals ook de firma Gerzon. In 1927 betrok Gerzon een nieuw winkelpand in de Venestraat 36-44, gebouwd door architecten L. Simons & Th.W.M. van Braningen. De gevel heeft nog altijd de prachtige ornamenten in Amsterdamse School stijl. Het trappenhuis, met spectaculaire glas-in-loodramen met gestileerde Art Deco fonteinmotieven, heeft iets weg van een Amerikaanse filmset. Gerzon adverteerde met ‘Indiese uitrustingen’ en ‘dames japonnen, geschikt voor een tropenklimaat’.

De firma Bothe verderop in Venestraat 21 leverde ‘stoffen voor de tropen’ aan de meter.

Voor meer Sporen van Smaragd in het historisch winkelhart klik hier.